Imigranci przekraczają polską granicę. Straż graniczna bagatelizuje problem

Ostatnio, samotny spacer do hotelu o północy po jednym z głównych placów w niemieckim mieście miał w sobie coś „z ryzyka i przygody”. Zaczepią czy nie zaczepią? Uczucie wcześniej nieznane, bo nigdy nie pozwoliłam sobie na taką „jawną prowokację”. Gapi to to się w tramwajach i sbahnach – no niech się gapi, ale już jest nieswojo. Kręcą się po dworcach, po stacjach kolejki, męskimi grupkami – też nic, przecież „nic nie robią” – siedzą na placach przed dworcami, patrzą w te swoje komórki, patrzą na przechodzących…
Nie mogą sobie w bibliotece posiedzieć? Jest ich mnóstwo w dużych miastach, jest ciepło, bezpłatny internet, itd. I nagle w centrum sportowo-kulturalnym pojawia się informacja o zajęciach pływackich tylko dla pań, dniach korzystania z urządzeń sportowych tylko dla pań, itd… Kierowca dalekobieżnego autobusu informuje, że na dworcu otworzy tylko przednie drzwi, bo zdarzyły się ostatnio kradzieże… (słyszał ktoś wcześniej taki komunikat?, ja przez siedem lat nie!).
Wcześniej, gdy ktoś prosił o pomoc przy zakupie biletu, przy podaniu godziny na przystanku, przy wytłumaczeniu drogi, nie było problemu – teraz oglądam się za siebie, torbę czy plecak mam na widoku, sprawdzam w kieszeni komórkę, odsuwam się, jak widzę więcej osób wokół siebie i pomykam ku innym – starszym paniom, matkom z dziećmi, rowerzystom. Przykro mi, jeśli ktoś prosi o pomoc, bo naprawdę jej potrzebuje, zaczepi „połamanym na potęgę” angielskim, bo czuje się samotny w nowym kraju, mieście – ja się boję. Ot, takie drobnostki.
Wzrasta we mnie taka bezsilność na to co się dzieje i jak Niemcy reagują (lub nie reagują) na przemoc, kradzieże, włamania (bo jak się nie przytrafiło bezpośrednio, to nie ma o czym mówić, a jak się trafiło, to lepiej nie mówić), że jak mnie ktoś poważnie zaczepi na ulicy czy w kolejce – rozwrzeszczę się tak po słowiańsku, może sami Niemcy zwrócą uwagę. Nie wyobrażam sobie, żeby ktoś miał mnie obmacywać. Skutek całej tej sytuacji jest taki, że rzeczywiście, słuchając zaleceń pani burmistrz Kolonii, nie chodzę po zmierzchu jak naprawdę nie potrzeba, w publicznych miejscach (place, pociągi, itd.) szukam grup osób, przy których czuję się bezpieczniej, nie spoglądam na „innych”, bo zauważyłam, że takie spojrzenia są odbierane jako zaproszenia do podjęcia kontaktu i to bezpośredniego czy dotykowego. Nawet sobie spojrzeć nie mogę, jak ktoś ma fajne markowe ciuchy, buty czy zegarek (mam wrażenie, że wszyscy „oni” pierwsze co kupują to buty albo olbrzymie zegarki). Przy czym turystkę, rozmawiającą po angielsku przez telefon, mogę sobie oglądać do woli – jeszcze się uśmiechnie do mnie po czym wróci do swojego zajęcia. „Oni” – nie!

I nie ma tłumaczeń, że wcześniej też było niebezpiecznie. Dużo podróżuję, samotnie po Niemczech. Owszem, był okazjonalnie strach, normalne. Już na studiach w Poznaniu na Wildzie zakładałam kaptur i po zmierzchu mknęłam z autobusu do kamienicy, na stancję. Jak najszybciej.

„Ich” po prostu jest teraz dużo i wszędzie. Znakomita większość na razie bez zajęcia, korzystających z okazji, bez świadomości i poczucia konsekwencji (przeszli tyle, że co im gorszego może się stać w cywilizowanym kraju – przesłuchanie, wygodne więzienie?). Albo inaczej – czy ktoś myśli naiwnie, że oni nie wiedzą, jak wykorzystać sytuację? Że dostosują się tutaj do norm społecznych? Podpatrzyli, że Niemcy nie zawsze zakładają paski na bagaże, że można podejść na przystanku na dworcu i wziąć sobie coś z bagażnika, bo kierowca zajęty biletami, że ba, można sobie wziąć coś z siedzenia, bo właściciel wyszedł na papierosa i można sobie z tym pójść…
Robiąc tysiące kilometrów pociągami, zawsze mnie zastanawiało, jak Niemcy zostawiają cały swój kram i idą spokojnie do toalety. Bo ja, wychowana w Polsce i na „czy może Pani chwilę spojrzeć na mój bagaż” nigdy się na to nie odważyłam. Ale u nich to jest…, przepraszam, było, normalne.

Niemcy są ufni i chętni do pomocy, nawet nieproszeni reagują na niepokojące ich sytuacje i pytają czy w czymś pomóc – to już niestety zanika i to w dość szybkim tempie. Tak. Na blond włosy i niebieskie oczy zareagują przyjaźnie, ale na „innego” zareagują niechętnie, będą się bali. Nie ma co się dziwić, że nie chcą, by nazywano ich z tego powodu rasistami, więc po prostu szybko odchodzą, ignorują, unikają tematu.

Ich reguły gry (czyt. pożycia społecznego), choćby taki banalny przykład, jak tu opisałam, zastępowane są już regułami „innych” – rodem z Kairu, Istambułu czy Maroka. Nie będzie już pozostawionych otwartych drzwi, wyciągniętej ręki do pomocy, użyczeniu komórki na dworcu, bo ktoś naprawdę potrzebuje, itd.
Nikt nie będzie też protestował, że chce dalej zostawiać swój bagaż i mieć zaufanie do otaczającego go społeczeństwa. Prędzej założy pasek, zrozumie, że kierowca chce go jeszcze wpisać na listę razem z krótkim opisem wyglądu bagażu (naprawdę!), będzie karnie zabierał ze sobą wszystko do toalety czy na papierosa i podejrzliwie przyglądał się współpasażerom. I z całą pewnością odczuje to przymusowe zetknięcie się masowo z obcą kulturą na własnym terenie jako ciekawe i ubogacające doświadczenie.